Vaste laag
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De vaste laag, ook wel vaste grondslag of vaste zandlaag genoemd, is de draagkrachtige bodemlaag waar een fundering op rust.
Omschrijving
In de bouwkunde verwijst de 'vaste laag' naar een ondergrondse laag die voldoende draagvermogen heeft om een constructie te ondersteunen. Deze laag is cruciaal voor de stabiliteit van gebouwen en kunstwerken. In Nederland is de vaste laag vaak een dikkere zandlaag die zich op verschillende dieptes kan bevinden, variërend van circa 1 meter voor funderingen op staal tot 10 meter, 30 meter of meer voor paalfunderingen. De exacte diepte en dikte van de vaste laag worden bepaald door middel van bodemonderzoek, zoals sonderingen en grondboringen. Een fundering wordt tot in of op deze draagkrachtige laag aangebracht om zettingen te voorkomen en stabiliteit te garanderen.
Draagkracht en Grondsoorten
Draagkracht, of draagvermogen, is de mate waarin de ondergrond een constructie kan dragen. Grondsoorten met voldoende draagkracht zijn onder meer vastgepakt zand, sterk samengedrukte kleilagen en rotsbodem. Slappe lagen zoals veen, klei en leem hebben daarentegen beperkte of geen draagkracht en worden samendrukbare lagen genoemd. Bij funderingsproblemen door een onvoldoende draagkrachtige ondergrond kan een fundering, zoals een paalfundering, worden toegepast om de belasting over te brengen naar een dieper gelegen vaste laag. Grondverbetering, bijvoorbeeld door grondvervanging met zand, kan ook een kunstmatige draagkrachtige laag creëren indien deze tot de vaste grondslag reikt.
Vaste Zandlaag in Nederland
In Nederland, dat voor een groot deel bestaat uit een lage en natte rivierdelta met slappe klei- en veenlagen in de bovenste grondlagen, is de vaste laag vaak een zandlaag. De diepte van deze zandlaag varieert sterk per locatie. Voor kleinere gebouwen kan de eerste of tweede zandlaag volstaan als vaste laag, terwijl voor grotere gebouwen, zoals bij de aanleg van de Noord-Zuidlijn in Amsterdam, de dieper gelegen derde zandlaag als de vaste zandlaag diende vanwege de benodigde hogere draagkracht.
Vergelijkbare termen
Dragende laag
Gebruikte bronnen: